THẨM ĐỊNH GIÁ DOANH NGHIỆP

24 Tháng 4, 2025

TỔNG QUAN

Thẩm định giá trị doanh nghiệp – Nền tảng cho quyết định đầu tư và phát triển bền vững

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng và cạnh tranh khốc liệt, các doanh nghiệp tại Việt Nam không ngừng tìm kiếm giải pháp để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững. Một trong những xu hướng tất yếu hiện nay là tiến hành cổ phần hóa, mua bán – sáp nhập (M&A), hợp nhất hoặc tái cấu trúc doanh nghiệp.

Để các hoạt động này diễn ra minh bạch, hiệu quả và đúng pháp lý, việc thẩm định giá trị doanh nghiệp đóng vai trò then chốt. Kết quả thẩm định không chỉ phản ánh bức tranh toàn diện về tình hình tài chính, tài sản hữu hình và vô hình của doanh nghiệp mà còn là căn cứ quan trọng giúp nhà đầu tư, đối tác và các bên liên quan đưa ra quyết định chính xác trong các thương vụ đầu tư, cổ phần hóa hoặc M&A.

Mục đích xác định giá trị doanh nghiệp:

Việc xác định giá trị doanh nghiệp là bước đi quan trọng trong nhiều hoạt động kinh doanh và tài chính, giúp đảm bảo tính minh bạch, chính xác và hiệu quả trong quá trình ra quyết định. Cụ thể, thẩm định giá doanh nghiệp thường được thực hiện nhằm phục vụ các mục đích sau:

Cổ phần hóa doanh nghiệp theo định hướng phát triển của Chính phủ
Mua bán, sáp nhập, hợp nhất, liên doanh hoặc chuyển đổi hình thức doanh nghiệp phù hợp với chiến lược kinh doanh
Thành lập hoặc giải thể doanh nghiệp, đảm bảo tính pháp lý và công bằng trong phân chia tài sản
Thế chấp hoặc bảo lãnh vay vốn ngân hàng, cần có định giá tài sản đáng tin cậy để làm tài sản đảm bảo
Chứng minh năng lực tài chính, phục vụ đấu thầu hoặc tham gia các dự án đầu tư
Phát hành cổ phiếu hoặc bán cổ phiếu ra công chúng (IPO), yêu cầu minh bạch tài chính và định giá doanh nghiệp
Tái cấu trúc và cải tiến quản lý, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh
Làm cơ sở cho nhà đầu tư cá nhân và tổ chức đánh giá, phân tích và ra quyết định đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu và các loại chứng khoán khác

Các loại hình doanh nghiệp bao gồm:

Dịch vụ thẩm định giá trị doanh nghiệp có thể áp dụng cho nhiều loại hình doanh nghiệp khác nhau, bao gồm:

Doanh nghiệp, xí nghiệp nhà nước – thường phục vụ mục đích cổ phần hóa hoặc tái cơ cấu theo chủ trương của Nhà nước
Doanh nghiệp tư nhân – hỗ trợ trong việc vay vốn, chuyển nhượng, hợp tác hoặc kêu gọi đầu tư
Công ty cổ phần – phục vụ các hoạt động như phát hành cổ phiếu, niêm yết trên sàn chứng khoán hoặc M&A
Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) – thường định giá để góp vốn, chuyển nhượng phần vốn góp hoặc chuyển đổi loại hình doanh nghiệp.

GIẤY TỜ CẦN THIẾT ĐỐI VỚI YÊU CẦU XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ DOANH NGHIỆP

Hồ sơ pháp lý của Doanh nghiệp:

Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
Giấy chứng nhận đăng ký thuế (mã số thuế)
Các quyết định, công văn hoặc văn bản pháp lý liên quan đến mô hình tổ chức và hoạt động của doanh nghiệp (ví dụ: quyết định thành lập, điều lệ công ty, giấy phép ngành nghề có điều kiện…).

Các tài liệu liên quan để tiến hành xác định giá trị doanh nghiệp:

Để đảm bảo quá trình thẩm định giá trị doanh nghiệp được thực hiện chính xác và khách quan, doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu tài chính và hồ sơ liên quan sau:

1. Báo cáo tài chính

Bảng cân đối kế toán trong 3 năm gần nhất (đối với doanh nghiệp sản xuất) hoặc 5 năm gần nhất (đối với doanh nghiệp dịch vụ), bao gồm cả tại thời điểm tiến hành thẩm định (ưu tiên báo cáo đã được quyết toán thuế)
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh tương ứng với các năm nêu trên
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Bảng cân đối tài khoản tại thời điểm định giá

2. Bảng kê chi tiết các tài khoản tài chính

Tiền mặt: Bảng kiểm kê quỹ tiền mặt;
Tiền gửi ngân hàng: Bảng kê và bảng đối chiếu số dư;
Danh mục đầu tư ngắn hạn và dài hạn;
Ký cược, ký quỹ dài hạn;
Chi phí trả trước dài hạn;
Các khoản phải thu và phải trả;
Tồn kho và công cụ dụng cụ;
Các khoản vay ngắn hạn và dài hạn: Kèm bảng đối chiếu số dư tại ngân hàng;
Các khoản nợ dài hạn đến hạn trả;
Chênh lệch tỷ giá trong thanh toán (nếu có);
Tài sản cố định: Danh mục và giá trị còn lại.

3. Kiểm kê tài sản doanh nghiệp

Bảng kiểm kê tài sản hiện có, phân loại rõ:

Tài sản đang sử dụng;
Tài sản không cần dùng, ứ đọng, chờ thanh lý;
Tài sản thuê mượn, nhận góp vốn, liên doanh liên kết.

4. Nguồn vốn đầu tư dài hạn vào doanh nghiệp khác (nếu có)

Hợp đồng góp vốn, điều lệ công ty liên doanh;
Báo cáo tài chính 5 năm đã kiểm toán của đơn vị liên doanh;
Bảng thống kê lãi từ hoạt động liên doanh, liên kết.

5. Chi phí xây dựng cơ bản

Bảng tổng hợp và chi tiết các hạng mục đang xây dựng, tiến độ và giá trị đầu tư thực tế.

6. Hồ sơ pháp lý về tài sản của doanh nghiệp

Đối với bất động sản và công trình xây dựng: Cung cấp hồ sơ tương tự như thẩm định giá bất động sản (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bản vẽ hiện trạng, giấy phép xây dựng, quyết toán công trình…);
Đối với tài sản khác (xe, máy móc, thiết bị…): Giấy đăng ký, hóa đơn mua bán, hợp đồng thuê tài chính (nếu có).